We denken allemaal hetzelfde maar durven het niet uit te spreken … waar is de vogelgriep gebleven?
De afwezigheid van de vogelgriep in het Verenigd Koninkrijk is opvallend maar zeker welgekomen. Hoewel de vogelgriep meestal zijn intrede doet in de maand oktober, hebben we tot nu toe slechts 5 gevallen gekend.
Vorig jaar werden we overspoeld met telefonische meldingen van nieuwe besmettingen, dus het contrast is op zijn minst opzienbarend. We gingen ervan uit dat “Flockdown” een belangrijk onderdeel van onze herfst én winterplannen zou zijn, maar dat is niet gebeurd. En hoewel we dit alleen maar kunnen toejuichen, zijn we ook allemaal een beetje in de war. En we zijn duidelijk niet de enigen.
Vogelwetenschappers en commerciële ruimingsdiensten zijn evenzeer verbijsterd. En niet alleen in het VK blijkt het rustig te zijn, ook Europa kent weinig tot geen gevallen van de vogelgriep.
Jammer genoeg blijkt dat in de VS niet het geval te zijn; daar zien we heel wat soortgelijke incidenten als een jaar geleden.
De ongebruikelijke warme start van de herfst op het noordelijke halfrond veroorzaakte een late migratie. En we gingen ervan uit dat - zodra de vogels zouden arriveren - de vogelgriep haar intrede zou doen. Gelukkig hadden we het mis!
Met dank aan een fascinerende lezing op de APHA in Weybridge in oktober, kregen we een betere kijk op een mogelijke verklaring van dit fenomeen. Dit zijn alvast de belangrijkste punten.
De wendingen van de natuur
Het is algemeen bekend dat wilde vogels de ziekte het vaakst lijken te verspreiden. Interessant weetje; de 5 wilde vogelsoorten die het vaakst getroffen werden in 2021/22 waren VOLLEDIG verschillend van de 5 soorten die de voornaamste oorzaak waren in 2022/23. Een complete verrassing!
Het leven vindt zijn weg
Biologen hebben veel overlevenden in de groep van zwaarst getroffen vogelsoorten uit het vorige seizoen getest en hebben op die manier een ongelooflijke ontdekking gedaan. Zo bleek dat deze vogels van nature antilichamen ontwikkeld hadden tegen de zeer pathologische vogelgriep.
We herinneren ons allemaal wel Jeff Goldblum uit Jurassic Park die de onsterfelijke woorden “Life finds a way” mompelde. Het lijkt erop dat hij gelijk had!
Overdracht van vogelgriep
Voor zover ik weet, is er behoorlijk wat onduidelijkheid over de overdracht van immuniteit op kuikens. Hebben kuikens dezelfde antilichamen? Worden ze ermee geboren (trans-ovarieel) of kunnen ze deze antilichamen ontwikkelen door ouderlijk contact?
Besef dat de meeste soorten kuikens overigens “precociaal” zijn en dus in het beginstadium door hun ouders worden gevoed. De vraag is dan ook of antilichamen kunnen worden overgedragen door speeksel en dan vooral wanneer voedsel wordt opgebraakt.
Het is een bekend fenomeen dat zoogdieren antilichamen kunnen overdragen via de moedermelk, dus zou hetzelfde principe dan ook niet kunnen gelden bij vogels?
Vaccin, vaccin, vaccin
Hoe past vaccinatie in dit geheel en helpt het überhaupt?
China gebruikt al enkele jaren miljarden doses van de vogelgriep vaccins en dat is niet te verwonderen.
De vogelgriep is ontstaan in de regio en veroorzaakte in het begin honderden dodelijke slachtoffers onder de bevolking. Aangezien ze mogelijk geconfronteerd werden met een epidemie van massale proporties, hadden ze dus weinig keuze.
Om zich vervolgens ook tegen de huidige stammen te beschermen, worden ze indirect verplicht om een heleboel verschillende vaccins te ontwikkelen en toe te dienen.
Hoewel het tijdrovend en duur is, blijkt het meer dan de moeite waard!
Maar hoe zit het dan met het vaccineren in Europa en de VS? Het spreekt voor zich dat we miljarden doses nodig zouden hebben om alle vleeskuikens, legkippen en gezelschapsdieren in de 2 werelddelen te vaccineren.
Wie zou de vaccins maken? Wie moet ze toedienen en wie betaalt dit allemaal?
Gezien het feit dat vogels niet meteen voorzien zijn van een identificatieplaatje en ze de meest frequent gekweekte dieren op aarde zijn; zou het een nachtmerrie zijn om uit te zoeken welke dieren gevaccineerd zijn en welke niet. Het frustrerende is dat kippen die gevaccineerd zijn, nog steeds besmet kunnen raken met vogelgriep, maar dan asymptomatisch zijn.
We kunnen het nog het best vergelijken met het probleem dat we hadden omtrent de COVID-vaccins.
Als regeringen zouden besluiten om een vaccinatieprogramma uit te werken, dan zouden ze heel wat dierenartsen nodig hebben om alle kippen en vogels regelmatig te testen op verborgen infecties.
Zo berekende Frankrijk dat - als ze hun pluimvee zouden vaccineren - ze maar liefst 350 fulltime dierenartsen nodig zouden hebben, enkel en alleen om toezicht uit te voeren. Eerder dit jaar nam Frankrijk wel het besluit om alvast de eenden te laten vaccineren.
Voor wie het niet weet: vogelgriep verspreidt zich als een lopend vuurtje door commerciële eendenpopulaties. De VS is niet bereid om gevaccineerd vee met de bijbehorende risico's te importeren en dit heeft de markt ten aanzien van dit belangrijke exportproduct ernstig aangetast. Door de moeilijkheden rond massavaccinatie is het onwaarschijnlijk dat pluimvee binnenkort gevaccineerd zal worden.
Advies van experts
Het advies van de experts blijft echter hetzelfde; het grootste wapen in de strijd tegen vogelgriep is een optimale bioveiligheid.
Het handhaven van strenge normen in commerciële omgevingen waar vogels gehuisvest zijn, is inderdaad eenvoudiger dan bij kippen die in de achtertuin vrij rondlopen.
Dus wat kunt u doen om uzelf en uw toom kippen veilig te houden?
Schrik wilde vogels af en laat - indien mogelijk - je kippen niet drinken uit vijvers of plassen. Bij dierenartsen staat dit bekend als de zogenaamde “virussoep”. En kust nooit een zeemeeuw ;)
Onze 2m kippenren in combinatie met de 1m kippenren verlenging is een ideale manier om een veilige buitenruimte te creëren en kan verder naar wens worden uitgebreid.
